اهمیت تغذیه برای دندان

دهان و دندان هم جزیی از بدن است که برای سالم ماندن نیاز به تغذیه مناسب دارد. مصرف مواد غذایی سالم و پر از ویتامین روی سلامت کل بدن و به‌خصوص محیط دهان بسیار موثر است. یک رژیم غذایی سالم، متعادل و پر ویتامین نقش بسیار مهمی در سلامتی دهان و دندان دارد. ویتامین‌ها باعث می‌شوند که بافت لثه‌ها و مخاط دهان سالم بمانند. کمبود آن‌ها علائم شدیدی در دهان ایجاد می‌کند که بسیار اهمیت دارد. آموزش این که غذاها چگونه سلامت دندان و لثه‌های شما را تحت تاثیر قرار می‌دهند اولین گام به سوی تغذیه سالم برای حفظ بهداشت دهان است.

تاثیرات فوری غذا

به محض شروع خوردن برخی غذاها، تغییراتی در دهان ایجاد می‌شود. باکتری‌های موجود در دهان با استفاده از منابع قندی غذاها اسید تولید می‌کنند، این اسید شروع به تخریب دندان می‌نماید و باعث پوسیدگی و حل شدن مینای دندان می‌شود.

تمام غذاهایی که دارای کربوهیدرات هستند در نهایت کربوهیدرات‌هایشان به قندهای ساده تبدیل می‌شوند. کربوهیدرات عمدتاَ در شیرینی، برنج، نان و نوشیدنی‌ها موجود می‌باشند. کسانی که در طول روز نوشابه یا نوشیدنی‌های شیرین می‌نوشند و یا شیرینی‌های کوچک و اسنک‌های حاوی کربوهیدرات زیاد مصرف می‌کنند، تقریباً به طور دائم یک منبع قندی در اختیار باکتری‌ها قرار می‌دهند. 

بدترین انتخاب‌ها شکلات، شیرینی، کیک، چیپس و پفک، نان، سیب زمینی سرخ کرده، آب نبات وچوب شورهستند. این غذاها به علت منبع قندی که دارند برای دندان مناسب نبوده و اگر به سطح دندان بچسبند یا بین دندان ها گیر کنند خطرناک‌تر خواهند بود.

انتخابهای بهتر چای بدون قند، شیر و آب هستند. چای دارای فلوراید است و می‌تواند مینای دندان را تقویت نماید و پوسیدگی را به تاخیر اندازد. البته مصرف چای غلیظ توصیه نمی‌شود.

مواد معدنی مورد نیاز برای سلامت دندان:

همان طور که می‌دانید دریافت مقدار مناسب ویتامین‌ها، مواد معدنی، چربی‌ها و پروتئین برای رشد و بازسازی بافت‌های طبیعی و همچنین توانایی بدن برای مبارزه با عفونت ضروری است. کربوهیدرات، چربی و پروتئین انرژی مورد نیاز بدن برای ترمیم و نگهداری بافت را فراهم می‌کنند. علاوه بر ویتامین C، ویتامین B، K، A، E و D نیز برای تسریع و افزایش کیفیت سلامتی دهان ضروری هستند.

کلسیم

تقریبا همه ما می‌دانیم که استخوان‌ها برای رشد و مقاوم‌تر کردن ساختارشان به کلسیم نیاز دارند. کلسیم به عنوان دوست دندان شناخته می‌شود و باعث تقویت استخوان و مینای دندان می‌شود. کلسیم در لبنیات و سبزیجات مانند پنیر، ماست و کلم بروکلی موجود است.

ویتامین D

ویتامین D به کمک کلسیم به استحکام استخوان‌ها کمک می‌کند. کمبود این ویتامین خطر شکستگی استخوان‌ها در منطقه دهان و خطر شکستگی استخوان فک را افزایش می‌دهد. کمبود این ویتامین در سال‌های اولیه زندگی باعث اختلال در شکل‌گیری مناسب دندان‌ها می‌شود. همواره بهترین راه تامین ویتامین D بدن، حضور زیر نور خورشید است. ولی در برخی شرایط آب و هوایی و فصول، دریافت نور خورشید به اندازه‌ی کافی امکان‌پذیر نیست بنابراین می‌توانید با مصرف انواع مختلفی از منابع غذایی مانند قارچ، آب پرتقال، جو، ماهی، شیر کامل، غلات و زده تخم مرغ ویتامین D مورد نیاز بدن‌تان را به اندازه‌ی کافی فراهم کنید.  

ویتامین C

ویتامین C برای بهبود خونریزی لثه‌ها ضروری بوده و برای پیشگیری از التهاب لثه موثر است. بیوفلاونوئید موجود در رنگدانه‌های طبیعی میوه‌ها و سبزیجات مانع تشکیل پلاک در اطراف دندان‌ها، ایجاد لکه و حفره می‌شود. همچنین ویتامین C در بدن به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل کرده و به تشکیل بافت‌های همبند در اطراف لثه‌ها کمک موثری است. مرکبات حاوی میزان بالایی ویتامین C بوده، اما متاسفانه دارای مقدار زیادی اسید نیز هستند که می تواند باعث فرسایش مینای دندان‌ها شود. از طرفی مصرف توت فرنگی، فلفل دلمه‌ای، بروکلی و سیب زمینی خیلی مفید می‌باشد.

ویتامین A 

این ویتامین یکی از مهم‌ترین ویتامین‌ها برای سلامت دهان و دندان است. این ویتامین پوشش مینای دندان را سالم نگه داشته و باعث جریان مداوم و سالم بزاق در دهان می‌شود. همچنین ویتامین A از بزاق‌های مخاطی نگه داری کرده و بافت لثه را نیز در دهان سالم و قوی نگه می‌دارد. بزاق در دهان به شستشوی باکتری‌ها و مواد مضر می‌پردازد. گوشت گاو، جگر، پنیر، شیر، تخم مرغ، ماهی، انبه، هویج، اسفناج، کلم پیچ، سیب زمینی شیرین منابع جذب ویتامین A هستند.

ویتامین B

کمبود ویتامین B می‌تواند باعث درد دندان، بوی بد دهان، زخم‌های دهانی، عقب رفتن و تحلیل لثه و حساسیت کلی غشاهای مخاطی در دهان شود. از منابع غذایی این ویتامین می توان به قارچ ها، گوشت، مرغ و ماهی اشاره کرد.

ویتامین K

کمبود ویتامین K در بدن باعث افت سرعت بهبود و ترمیم بافت‌های بدن شده و احتمال خون ریزی لثه را بالا می‌برد. کلم، اسفناج، جعفری و بروکلی از منابع مهم جذب ویتامین K هستند.

ویتامین E

مهمترین علت لق شدن دندان‌ها التهاب و عفونی شدن لثه هاست که به قسمتهای اطراف دندان انتقال می‌یابد. بدین صورت لثه دور دندان تحلیل می‌رود و دندان لق می‌شود که ممکن است نهایتاَ منجر به افتادن دندان شود.  این بیماری به بیماری لثه یا پیوره معروف است و مهم‌ترین عامل لق شدن دندان‌ها در بزرگسالان می‌باشد. ویتامین E آنتی اکسیدانی قوی محسوب می‌شوند که از سلول‌ها و بافت‌ها در برابر بیماری پریودنتال محافظت می‌کنند و نقش مهمی در افزایش قدرت سیستم ایمنی برای کمک به نابودی ویروس‌ها و باکتری‌ها دارد. موادغذایی سرشار از ویتامین E شامل دانه‌های گل آفتابگردان، برگ شلغم، رب گوجه فرنگی و کره بادام زمینی است.

خواهشاً به تغذیه خود اهمیت دهید.